Қазақстанның метрологиялық қызметі келесі жылы 90 жылдығын атап өтеді. Осы уақыт ішінде ұлттық өлшеу жүйесі өзінің дамуында үлкен жолдан өтті. Техникалық құралдар, тәсілдер және жүргізілетін жұмыстардың деңгейі өзгерді. Дегенмен, метрологияның біздің өміріміздегі маңыздылығы бұрынғыдай жоғары. Қызметтің әртүрлі салаларындағы өлшеулердің рөліне жыл сайын ерекше назар аударылады, ал Қазақстан толыққанды мүшесі болып табылатын Халықаралық өлшемдер мен салмақтар комитеті өз ұранын арнайды.
Соңғы жылдары сапалы өлшеу жүйесінің маңыздылығы инновацияларды енгізу, спорт, медицина және сауда салаларында ерекше атап өтілуде. Биылғы жылы сарапшылардың назары метрологияның қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі рөліне аударылды.
– Көлік пен жол қозғалысының, өндірістік жабдықтардың, медициналық препараттардың қауіпсіздігі өлшеу нәтижелерінің сенімділігіне байланысты, – дейді Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті төрағасының орынбасары Ғалымжан Дугалов. – Сондай-ақ метрологияның ұлттық экономиканы халықаралық жүйеге кіріктірудегі рөлін де атап өту қажет. Қазір біз Кеден одағы елдерінің заңнамасын үйлестірумен айналысып, Қазақстанның ДСҰ-ға кіруіне белсенді дайындық жүргізіп жатырмыз.
Бүгінгі таңда елдің мемлекеттік эталондық базасында 101 бірлік жабдық бар. Өлшем бірлігін қамтамасыз етудің қазақстандық жүйесінің тізілімінде 8 214 түрлі құрал тіркелген. Айта кету керек, Қазақстан Орталық Азия елдері арасында алғашқылардың бірі болып халықаралық деңгейде өзінің өлшеу мүмкіндіктерін мойындатты.
– Біздің орталықта орналасқан эталондар өлшеу құралдары бар кәсіпорындар үшін тексерілетін тұрақты база болып табылады. Бұрын, 90-шы жылдары, біздің эталондық базамыз небәрі 19 бірліктен тұрғанда, қазақстандық кәсіпорындар өздерінің дәлдігін шетелде тексеруге мәжбүр болған. Бұл, әрине, өте қымбатқа түсті, – дейді Ғ. Дугалов.
Астанада сақталған ең танымал эталондардың бірі – уақыт эталоны. Көптеген жылдар бойы бүкіл ел сағаттарын Қазақстанның жаңа астанасы бойынша сәйкестендіріп келеді. Уақыт пен жиіліктің мемлекеттік эталонын сақтаушы ғалым Марат Қонқанов биылғы жылы конкурс қорытындысы бойынша өз мамандығы бойынша үздік деп танылды. Ал "Жылдың үздік өлшеу құралы" номинациясында қазылар алқасының қошеметіне нейтронды стационарлық ылғал және тығыздық өлшегіш ие болды. Бұл құралдардың өндірушісі – "Казчерметавтоматика" кәсіпорны өз жетістігімен мақтана алады.
Дереккөз: www.kazpravda.kz
Басқа жаңалықтар
Бердикулова Феруза Асановнаның мерейтойы
ВНИИцветмет Грузияның ірі тау-кен компаниясы — RMG Copper-мен ғылыми ынтымақтастықты нығайтуда
Сайлаубай Байсановтың 75 жылдық мерейтойына арналған МЕРЕЙТОЙЛЫҚ ОЧЕРК
Филиппиннің Себу қаласында «Sustainability through Science and Technology / Sustainable Industrial Processing Summit (SIPS 2025)» атты тұрақты даму мәселелеріне арналған жыл сайынғы Саммит өткізілді.
Қазақстандық ғалымдар өз кендерінен ванадий электролитін алу технологиясын әзірледі